جای تفکر ایرانی در هنرهای تجسمی خالی است

به گزارش خبرگزاری مهر، رضا لواسانی هنرمند صاحب سبک ضمن بیان این مطلب که تبدیل یک حرف به زبان تجسمی کار بسیار مشکلی است و احتیاج به آزمون و خطاهای بسیار دارد گفت: کاری که در هنر با ارزش محسوب می شود نیازمند اشتباه کردن است. بعد از آن باید در صدد رفع آن برآییم و رسیدن به زبانی گویا در این زمینه کار مشکلی است. برای رسیدن از ادبیات به عالم تصویرحتما لازم نیست نقاشی بکشید یا مجسمه بسازید بلکه باید طراحی کنید.

وی افزود: شما باید ساختاری را طراحی کنید و مبانی مناسب آن را به وجود آورید. تجلی ساختار فکری و بینش ایرانی و شرقی در آثار تجسمی فرآیند بسیار سخت و دشواری است که این روزها مثل کیمیا کمیاب شده است همه باید تلاش کنند که به این مهم نائل شویم.  او در ادامه افزود: آثار ماندگار ما همه مبانی دارند اما ما گاهی غفلت کرده ایم و به فرم دقت داشته ایم مسئله مهم فرم نیست بلکه زبان است.

لواسانی در ادامه این نشست عنوان کرد:چندین مطلب لازم است تا شما به مبانی برسید تا بتوانید در شکل تجسمی بازگو کننده تفکر یا عالم آن باشید. تجسم را نمی توان به هر چیزی اتلاق کرد یعنی بعضی ازآثاری که می بینید در ظاهر مجسمه است اما خصیصه آن ربطی به هیچ فرهنگی ندارد.  بر روی زبان تاکید می کنم چون زبان مقدماتی دارد که باید به آن رسید تا بتوان موضوعاتی را بیان کرد. وقفه نه ساله من در برگزاری نمایشگاه مجسمه زمان کمی است، برای رسیدن به این مبانی چندین نسل لازم است. 

وی در مورد اشعار مولانا و حافظ که ملهم پنج مجسمه عظیمش در نمایشگاه "حیرت" است، گفت: من سالهاست که با زبان شعر کار می کنم. استفاده از اشعار بعضی شاعران در آثارم کافی نیست من از خود شعر و مصادیقش در کارهایم بهره می گیرم که این مجسمه ها  می تواند نمونه هایی از آن باشد. نکته هایی که حافظ در شعرهایش اشاره دارد را می توان در اشعار مولانا، جامی و دیگر شعرا به شکلی دیگر دید. تفکری که در این بین از اهمیت بالایی برخوردار است تفکر شعر است.

این هنرمند افزود: آثار من از قدیم برگرفته از شعر های مولانا و حافظ بوده است چیزی نیست که تازه امروز به‌آن رسیده باشم. در کارهایم بیشتر ازغزل استفاده می کنم و به غزل علاقه زیادی دارم برای همین تمرین غزل می کنم و به سبک های مختلف غزل می گویم تا با ساختار آن آشنا شوم. غزل بداهه است. بداهه چیزی است که زنده است. موسیقی ایرانی نیز بداهه است حتی انتخاب هایی که در غزل می شود انتخاب هایی بداهه است.

وی در ادامه توضیح داد: در اثر نفخ صور لواسانی بلبل کوچکی را بر روی شیپور بزرگ نفخ صور قرار داده است او در این باره گفت: بلبل پرنده ای بداهه خوان است و هیچگاه خواندنش یک مدل نیست و هر بار به شکلی متفاوت از قبل آواز سر می دهد مجسمه نفخ صور هم برگرفته از یک غزل است. می توان نتیجه گرفت که انتخاب عناوین و کلمات در غزل نیز به جا و مناسب صورت می گیرد.

این هنرمند مجسمه ساز در کنار هر کدام از آثارش بیت شعری که از دیوان حافظ، غزلیات شمس و مثنوی مولوی آورده و زاویه نگاهی را برای مخاطب ایجاد کرده است او در این باره گفت: من  با این کار شاید زاویه دید محدودی را برای مخاطب ایجاد کرده ام اما بعد دیگر آن این است که نشان دهم آثارم محصول شعر است. شعر با فرهنک ما آمیخته شده است بنابراین در ایران تعریف شعر هیچگاه خذف نمی شود. شما چیزی را جدا از شعر نمی توانید بررسی کنید.  موسیقی، معماری، لباس و حتی غذای ما  با رنگ و شکلش متاثر از این فضا است.

وی ادامه داد: تصویر برای من بسیار اهمیت دارد بعضی تصویر ها هست که در طول زمان کشیده شده اما امروز دوباره آنها را در کارها یم اجرا می کنم. مسئله من طراحی فضای تجسمی است. من در این حوزه  فکر می کنم یک درخت که طراحی شده و استفاده شده است امروز چگونه می توانم دوباره آن را طراحی کنم که مناسب باشد و در عین حال بتوانم متصل به گذشته عمل کنم و از آن دور نشوم.

لواسانی در مورد استفاده از تکنیک پاپیه ماشه یا خمیر کاغذ و ارائه دو مجسمه در این نمایشگاه که با عناوین "درخت دوستی" و "زیر بارند درختان" می باشند، گفت: مسئله بازیافت برای من موضوع مهمی است. وقتی حرف از مجسمه به میان می آید بیشتر در ذهن به سنگ، آهن و چوب فکر می کنیم و کمتر به ذهن می رسد که می توان از کاغذ نیز مجسمه ساخت. سالهاست که با پاپیه ماشه کار می کنم و به نظرم بهتر از قطع درخت و استفاده از چوب آن است.

وی در ادامه بیان کرد:درخت این روزگاران مثل سایر عناصر اصیلی که از آنها غفلت می کنیم با کم اعتنایی روبه روست.  من با این تکنیک کار کرده ام که نشان دهم می توان آن را جدی تر گرفت. جلد های قدیمی، قلمدان ها، وسایل خانه از این جنس بوده است و سابقه 1000 ساله در فرهنگ ایرانی  دارد. 

لواسانی در مورد ابعاد بزرگ مجسمه های تازه اش گفت: آدم ها عموما از ظاهر به باطن می رسند پس اول باید کاری کرد که آثار دیده شوند بعد ماهیت دنیای هنرمند مشخص گردد. وقتی سایز آثار بزرگ باشد افراد در آن می اندیشند و سوال هایی در ذهنشان ایجاد می شود و همین بزرگ بودن باعث شده طراحی کار بهتر دیده شود.

وی در پایان عنوان کرد:من تصاویر این مجسمه ها را 10 سال پیش در گالری برگ ارائه دادم مخاطبان با دقت آنها را نگاه نمی کردند اما وقتی همان طراحی را تبدیل به حجم کردم مورد توجه بیشتری واقع شد. من این طراحی ها را تبدیل به نقاشی و حجم کردم برای اینکه بیشتر دیده شوند اما چیزی که اهمیت دارد طراحی آن است. دوست دارم در آینده بار دیگر نمایشگاهی از طراحی این مجسمه ها بگذارم. 

این نمایشگاه تا پایان مهر ماه در گالری اثر دایر می باشد و علاقمندان می توانند همه روزه از این آثار دیدن کنند.